Tuần hoàn não là sự vận chuyển máu trong não. Nó rất quan trọng cho bộ não khỏe mạnh. Máu lưu thông cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cần thiết cho não thực hiện chức năng đúng cách.
Máu cung cấp oxy và glucose cho não. Mặc dù não bộ chỉ là một phần nhỏ trong tổng trọng lượng của cơ thể, nhưng nó đòi hỏi một nguồn năng lượng khá lớn để hoạt động. Theo phòng thí nghiệm Davis Lab tại trường Đại học Arizona, não cần lượng oxy và glucose chiếm 15% tổng lượng tuần hoàn toàn cơ thể. Nói cách khác, bộ não cần rất nhiều máu lưu thông qua nó để giữ được sự khỏe mạnh.
Khi tuần hoàn bị suy yếu, não của bạn có thể bị tổn thương. Nhiều tình trạng suy nhược liên quan đến chức năng thần kinh có thể xảy ra.
Tuần hoàn não là gì (Ảnh minh họa)
Bốn động mạch chính cung cấp máu cho não là các động mạch hàm trái, phải và các động mạch đốt sống trái, phải. Những động mạch này kết nối và tạo thành một vòng tròn ở đáy não. Đây được gọi là vòng tròn của Willis. Các mạch máu nhỏ hơn cũng phân nhánh từ các động mạch này để nuôi dưỡng các phần khác nhau trong não bộ.
Não cũng có các xoang tĩnh mạch. Những loại tĩnh mạch này mang máu chứa carbon dioxide và các chất thải khác ra khỏi não bộ. Một vài tĩnh mạch trong số chúng kết nối với tĩnh mạch da đầu và mặt.
Sự trao đổi chất dinh dưỡng và chất thải diễn ra trên hàng rào máu não. Hàng rào này giúp bảo vệ não của bạn.
Khi tuần hoàn não não suy giảm, lượng oxy và glucose trong não sẽ giảm đi. Đây là nguyên nhân gây tổn thương não và các vấn đề thần kinh liên quan. Một vài tình trạng liên quan đến suy giảm tuần hoàn não bao gồm: Đột quỵ, xuất huyết não, thiếu oxy lên não, phù não.
Đột quỵ
Khi một khối máu đông ngăn chặn dòng máu tuần hoàn trong động mạch não bộ thì có thể gây ra đột quỵ. Kết quả là mô não ở khu vực đó có thể chết đi. Khi mô não chết, nó có thể làm suy giảm một số chức năng mà một phần của não bộ bình thường điều khiển. Ví du, nó có thể ảnh hưởng đến giao tiếp, vận động và trí nhớ của bạn.
Mức độ suy giảm chức năng mà bạn gặp phải sau khi đột qụy phụ thuộc vào mức độ tổn thương cũng như tốc độ xử lý y khoa. Một vài người có thể hồi phục hoàn toàn sau đột quỵ. Nhưng nhiều người vẫn còn những tổn thương kéo dài hoặc thậm chí tử vong vì đột quỵ. Theo Hiệp hội đột quỵ ở Mỹ, đột quỵ xếp thứ 5 trong các nguyên nhân dẫn đến tử vong của người Mỹ.
Thiếu oxy não
Thiếu oxy não xảy ra khi một bộ phận của não bộ không có đủ oxy. Điều này xảy ra khi bạn không có đủ oxy trong máu ngay cả khi có đủ lưu lượng máu.
Những nguyên nhân của thiếu oxy não bao gồm:
Nếu gặp phải tình trạng trên, có khả năng bạn sẽ bị choáng hoặc ngất xỉu. Nếu được phát hiện và xử lý kịp thời, mô não có thể sẽ không bị hỏng. Nhưng nếu chậm trễ có thể dẫn đến hôn mê và tử vong.
Xuất huyết não
Xuất huyết não là tình trạng chảy máu trong mô não của bạn. Nó có thể xảy ra khi các thành động mạch bị suy yếu và vỡ. Điều này khiến máu chảy vào mô não. Tiếp theo, điều này có thể gây áp lực lên mô não khiến bạn mất ý thức. Các nguyên nhân khác của xuất huyết não bao gồm các mạch máu hình thành bất thường, rối loạn chảy máu và chấn thương đầu.
Xuất huyết não có khả năng gây tổn thương não và tử vong. Đó là một trường hợp y tế khẩn cấp.
Phù não
Phù là một loại sưng xảy ra do tập hợp các chất lỏng dạng nước. Phù não là tình trạng sưng xảy ra do sự gia tăng của nước trong mô não của bạn. Rối loạn lưu lượng máu trong não của bạn cũng có thể gây ra tình trạng này.
Phù não có thể gây áp lực lên não của bạn. Điều này cuối cùng có thể phá hỏng bộ não của bạn nếu nó không thuyên giảm kịp thời.
Bất cứ ai ở mọi lứa tuổi đều có thể gặp vấn đề với tuần hoàn não. Bạn có nguy cơ gặp phải những vấn đề này nếu bạn:
Một số nguyên nhân gây suy tuần hoàn não có thể khó ngăn chặn. Nhưng bạn có thể giảm nguy cơ đột quỵ và một số vấn đề khác bằng cách xây dựng các thói quen lành mạnh và làm theo các mẹo sau:
Được đánh giá, xem xét bởi đội ngũ y tế Healline: Deborah Weatherspoon, Ph.D, MSN, RN, CRNA
Tác giả: Tricia Kinman
Phiên dịch: DS. Đồng Thị Hoàng Giang
Nguồn tham khảo:
https://www.healthline.com/health/cerebral-circulation
https://www.healthline.com/nutrition/ginkgo-biloba-benefits
https://www.healthline.com/nutrition/ginseng-benefits
https://www.healthline.com/nutrition/rosemary-oil-benefits
https://www.healthline.com/nutrition/10-proven-benefits-of-blueberries